Decoratieve geschilderde afwerkingen in forten
Hoe ver moet men gaan in het streven naar behoud van de functionele en niet functionele gebruikssporen van geschilderde afwerkingen in forten?
Met deze vraag leidt restauratiearchitect B. Massop zijn presentatie in over de restauratie van schilderingen in forten. De vraag dient als discussiepunt voor het tweede deel van de bijeenkomst over kleurige afwerking in militaire gebouwen. Het architectenbureau BBM is zelf betrokken geweest bij de planvorming van, en toezicht op de uitvoering van restauraties van enkele forten.
Verslag door Jessica Hensel
Massop geeft aan dat een nieuwe kleurstelling van het fort moet aansluiten bij het de rest van het fort. Kleuronderzoek wordt uitgevoerd om een geschikte kleurstelling te vinden. De teksten en schilderingen die beschadigd zijn worden enkel ontstoord, door alleen te retoucheren op lacunes. De geschilderde afwerkingen worden zeker niet overschilderd, waardoor het origineel behouden blijft.
Functie ruimte
Massop geeft ook aan dat de functie van de ruimte invloed heeft op de muurschilderingen. Soms zijn alleen in de officiersruimtes muurschilderingen aanwezig in een fort. Zo valt ook op dat vaak stucwerk aanwezig is in de officiersruimtes, in plaats van witkalk, en zijn de schilderingen van betere kwaliteit.
Hij uit zijn zorg over amateurrestauraties in forten, soms wordt er maar wat gedaan en originele schilderingen, teksten en becijfering worden totaal overschilderd!
Vragen en opmerkingen uit het publiek:
- V: Wat doe je met een gehele muur met inscripties? A: Zij geven betekenis en waarde aan fort. Documenteer de inscripties in ieder geval. Probeer minimaal in te grijpen, liever niet te overschilderen. Een voorzetwand is een alternatief. Maar als er structurele ingrijpen nodig zijn is dit niet anders.
- Opmerking: Het lijkt dat de waarde van een bunker totaal afhankelijk is van schilderingen en dan moet hier naar gehandeld worden. Een bunker als ensemble, het kan in zijn geheel een beschermd object zijn.
- V: Was er sprake van een volledig kleuronderzoek in de ruimten, of gaat het om wat er toevallig zichtbaar was/werd?
- V: Wie bepaalt de grens in hoe ver er wordt geretoucheerd? A: De restauratiearchitect bepaald dat: B. Massop. De theorie is: blijf af van het origineel en vul alleen de ontbrekingen aan.
Deze presentatie was onderdeel van het kleurhistorisch platform “Verscholen: schilderingen, tekeningen en teksten in militair erfgoed” op 14 februari 2013.
Voor de andere presentaties zie: vrijwilligersperspectief, advies bunkerschildering, klimaatrisico’s in forten en bunkers en schade in beeld.
Lees hier het verslag van het tweede, interactieve deel van de bijeenkomst.
Geef een reactie