eenheid in verscheidenheid – 2

De oproep om een te krampachtige regie los te laten en je neer te leggen bij de realiteit van een versnipperde aanwezigheid op het internet is voor veel musea moeilijk te accepteren. Museummedewerkers zijn gewend selecties te maken, zaken in een samenhang te presenteren en afgewogen toelichtingen te geven voor het publiek. Deze manier van werken is niet één op één te vertalen naar het online. komen niet netjes door de voordeur binnen om vervolgens een zorgvuldig uitgedachte routing te volgen. Het merendeel van de bezoekers springt via een link op een andere website a.h.w. door het raam naar binnen en landt op een van de detailpagina’s van een museumwebsite. Als ze daar niet meteen wat van hun gading vinden zijn ze ook net zo snel weer verdwenen.

Uiteindelijk gaat het ook bij de online variant om de kwaliteit van de inhoud en de reputatie van het museum. Het is de kunst om deze sterke kanten op het internet anders dan gebruikelijk in te zetten. Het moet proberen op zo veel mogelijk relevante plekken onder de huid van het web te kruipen om zichzelf als onvermijdelijke autoriteit te positioneren. Het gaat er niet om dat mensen eerst naar de museumsite komen om daar te zien wat voor interessants er te vinden is; het is belangrijk dat vanuit zoveel mogelijk interessante plekken op het web de weg naar het museum wordt gevonden. Hoe dat precies moet is nog een kwestie van uitproberen en testen. Het museum dat deze weg inslaat moet er rekening mee houden dat er veel moet worden geëxperimenteerd om de vorm te vinden die past bij de instelling en ook werkelijk effectief is. Daarbij moet echter vermeden worden dat het museum zich verliest in een reeks van kostbare mislukkingen. De beste manier om dit te voorkomen is te zorgen voor een degelijke generieke basis die ruim mogelijkheid biedt voor een waaier van (experimetele) verschijningsvormen.

Het Fotomuseum Den Haag manifesteert zich in de buitenwereld als zelfstandig instituut maar leunt organisatorisch zeer sterk op het naastgelegen Gemeentemuseum. Het heeft geen eigen Financiële Afdeling, Postregistratie, Bibliotheek, Technische Dienst of collectie, maar maakt gebruik van de verzameling en ondersteunende diensten van het moederinstituut. Het is een opzet waarmee de beperkte middelen optimaal worden ingezet. Voor het toekomstige weblandschap van het Gemeentemuseum Den Haag kan een vergelijkbare opzet worden gekozen.

Als je de sites van het Gemeentemuseum zelf en alle deelinstituten (Fotomuseum, GeM, Gemak, Escher in het Paleis) goed analyseert zie je dat het grootste deel in de basis identiek is. Rubrieken als lopende/komende/afgelopen tentoonstellingen, agenda, (educatieve) activiteiten, publieksinfo hebben verschillende verschijningsvormen en inhoud, maar zijn eenvoudig terug te leiden tot een generiek ontwerp. In feite is vooral de visuele identiteit uniek en onderscheidend. Deze constatering biedt de mogelijkheid om een efficiënt generiek model te bouwen waarmee betrekkelijk eenvoudig nieuwe sites met dezelfde functie kunnen worden geraliseerd. De meest voor de hand liggende aanpak is het opdelen van de website in verschillende modules (presentatie tentoonstellingen, webshop, educatieve activiteiten, agenda, collectiepresentatie etc). Elke nieuwe site is een combinatie van relevante generieke modules, evt. aangevuld met enkele specifieke onderdelen en met als verbindend element een uniek visueel ontwerp.

Ditzelfde uitgangspunt is al toegepast bij de opzet van de zgn. expertisesites die gebouwd worden rond kernthema’s van de gM collectie. Voor de pilot website Delftsaardewerk.nl is een model gebouwd dat eenvoudig opnieuw te gebruiken is voor andere sites met dezelfde functie (collectiepresentatie). Het bestaat uit verschillende generieke modules (obectpresentatie, beschrijving context, nieuws, woordenlijst, geografische index, publiekstoegang, etc.) aangevuld met enkele specifieke functies (zelfanalysetool Pracht of Prul bijv.) en gepresenteerd in een op Delfts aardewerk toegespitste visueel ontwerp. Deze aanpak biedt goede mogelijkheden om betrekkelijk eenvoudig en tegen lage kosten veel verschillende sites te bouwen. Dit is vooral gunstig voor sites die experimenteel van opzet zijn en waarvan het succes moeilijk is in te schatten. Als het experiment mislukt is betrekkelijk weinig geld verloren. Er is immers grotendeels gebruik gemaakt van bestaande modules en ook de speciaal ontwikkelde onderdelen zijn in principe recyclebaar.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *